Wat nou, als ‘Ereschuld’ ingevuld wordt met een munitiedepot in jouw achtertuin en een ‘Nij Begun’ inhoudt dat je (alsnog) moet verhuizen? Niet omdat het huis waarin je woont versterkt wordt vanwege aardbeving schade, maar omdat je te dicht bij dat beoogde munitiedepot woont. Dit rampscenario dreigt voor verschillende bewoners in de regio werkelijkheid te worden als plannen van het ministerie van Defensie doorgang vinden.

Terwijl bewoners, fysiek en mentaal, nog volop in aardbeving herstel modus verkeren, onderzoekt Defensie dus de mogelijke plaatsing van één of meer munitiedepots in dit gebied. Het onderzoek is in december 2023 in de openbaarheid gebracht, echter op een dusdanige manier dat al minstens twee formele stappen in het proces onopgemerkt voorbij zijn gegaan. Dit betekent onder meer dat kansen om je een beeld te kunnen vormen van de gevolgen van de plannen en vervolgens stappen te nemen om je tegen die plannen te verweren, zijn gemist.

Verschillende (groepen) bewoners zijn nu bezig een inhaalslag te maken om Defensie en andere overheden te overtuigen dat invulling geven aan ‘Ereschuld’ en een ‘Nij Begun’ echt wat anders betekent. Dat dat niet samen kan gaan met het afbreken van woningen die net hersteld zijn. En dat het onwenselijk en onmenselijk is om mensen, die jarenlang in onzekerheid geleefd hebben over (de veiligheid van) hun huis, nu alsnog en definitief het huis uit te zetten omdat zij te dicht bij een gepland munitiedepot wonen.  

Zienswijze
Eind augustus hebben bewoners uit de regio alsnog een formele zienswijze ingediend op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) die Defensie in december vorig jaar heeft gepubliceerd. Hoewel de termijn om een zienswijze in te dienen reeds verstreken is, is na juridisch overleg besloten dit alsnog te doen. Hoe kansrijk dat is, is niet geheel duidelijk. Echter om te voorkomen dat naderhand gesteld wordt, dat dit niet alsnog gedaan is op het moment dat duidelijk werd wat er speelde, wordt alsnog een zienswijze ingediend. En ook omdat in bestuursrechtelijke zin een partij later in het proces geen (rechts)positie heeft, wanneer er niet eerder een zienswijze is ingediend. Deze zienswijze is ingediend namens de bewoners van Luddeweer/de Paauwen en de omwonenden van de geprojecteerde locatie bij Siddeburen/Hellum.  Een aspect dat nog de aandacht verdient, is dat het voor de bewoners van Tjuchem interessant kan zijn om ook alsnog een zienswijze in te dienen. Omdat die locatie pas later in het proces is opgenomen en niet in de oorspronkelijke notie staat, is er geen mogelijkheid tot het indienen van een zienswijze geweest. Dit is mogelijk een (sterk) argument om alsnog een bestuursrechtelijke positie te verkrijgen.